|
Sommige dingen zijn echt oud, een asbestvezel bijvoorbeeld. Hij ontstond bij de vormgeving van onze planeet, geologen zeggen: 539.000.000 jaar geleden bij hoge druk en hoge temperatuur. Die vezels zijn mineralen. Ik zag er een paar via een microscoop. Ze zijn sierlijk en zeer standvastig, smelten niet in vocht en weerstaan hoge temperaturen. Ze vergaan niet. Asbestvezels zijn natuurproducten, gedurende miljoenen eeuwen zaten ze verscholen in asbestmijnen.
Wij mensen, verschenen veel, veel later op aarde. In vergelijking tot de asbestvezels zijn we weke, kwetsbare creaturen. We leven kort en doen iets dat we ‘denken’ noemen. We gebruiken wat rond ons is alsof we de baas zijn van alles. We zijn onstandvastig, moedig en vaak overmoedig.
Ondertussen is STOFFvzw een clubje van mensen die zich bezighouden met de gevolgen van de confrontatie tussen asbestvezels en mensen. Het loopt verkeerd, zoveel is zeker. We overschatten ons menselijk kunnen en onderschatten de krachtige eigenheid van de asbestvezel. Het effect is tragisch, in die mate dat het lachwekkend wordt.
Andere mensen, slimmeriken – ze zijn ondertussen dood en/of steenrijk – lieten bootladingen asbestvezels overbrengen. De kwaliteiten van de vezel dienden om de klanten van die slimmeriken te beschermen tegen kwalijke hitte. Zo kwamen en komen de vezels in onze huizen en landerijen terecht. Nergens meer dan in ons landje. Jaren later leerden de slimmeriken dat die vezels dodelijk zijn voor onze weke lichamen. Dat werd meestal verzwegen. Na al die tijd blijkt het gevaar niet meer tegen te houden. Er is geen geld genoeg op de wereld om de planeet te reinigen van alles wat dodelijk en onnozel is. Het is pijnlijk maar zo is dat, ook bij de asbestvezels.
Er is een stuk grond in Sint-Niklaas, 140 hectare, waar ze gedurende bijna een eeuw scheepsladingen asbestvezels uitstrooiden. (Hoeveel zitten er in tien gram?) Die grond – zoals dat gaat met grond – ligt daar nog, met daarin die hoogst standvastige vezels. Ziehier de vragen van STOFFvzw: Wat gaan de slimmeriken doen met die grond? Wat denkt u?
Johan De Vos
De afbeelding bij deze nieuwsbrief is van Thenjie Niki Nkosi (2020) uit de expositie ‘When we see us’ in de Bozar Brussel tot 10 augustus 2025 – Een heerlijke expositie over hoe inwoners van Afrika zichzelf zien.
|
